ZDECYDOWANA PRZEWAGA
Zdecydowaną przewagę mają wieloczęściowe formy okresowe, które składają się z kilku lub kilkunastu okresów muzycznych połączonych w grupy. Najpowszechniejszą z nich jest trzyczęściowa forma typu repryzowego. Może ona być prosta i złożona (również określana jako mała i wielka). Forma ta nazywana bywa też obiegowo „formą pieśniową”. Trzyczęściowość prosta polega na tym, że poszczególne jej cząstki (oznaczane symbolami aba lub aba) są równocześnie okresami muzycznymi (np. R. Schumann Śmiały jeździec z Albumu dla młodzieży). Czasami jedna z cząstek — zwykle druga lub trzecia — jest zdaniem muzycznym, wówczas utwór przedstawia budowę okresowo-zdaniową (np. R. Schumann Sceny dziecięce op. 15 nr 1, J. Garścia Bajeczka z Miniatur.
W OBSZERNIEJSZYCH KOMPOZYCJACH
Trzyczęściowość złożona występuje w obszerniejszych kompozycjach opartych na budowie okresowej. Części, oznaczane symbolami ABA lub ABA, przedstawiają prostą formę trzyczęściową (lub dwuczęściową). Wystarczy nieraz, aby jedna z części schematu ABA prezentowała dwu- lub trzyczęściowość prostą, wówczas cały utwór możemy określić jako ujęty w trzyczęściową formę złożoną.W formie typu repryzowego, zarówno małej jak i wielkiej, część trzecia może być powtórzeniem części pierwszej albo dosłownym (F. Chopin Polonez A-dur op. 40 nr 1), albo skróconym (F. Chopin Polonez c-moll op. 40 nr 2), albo zmienionym wariacyjnie .Części pierwsza i trzecia rozpoczynają się i kończą w tonacji głównej.
POWRÓT DO PIERWSZEGO OKRESU
Część druga utrzymana jest w innej tonacji i wnosi nowy, kontrastujący materiał muzyczny. Całość może rozpoczynać wstęp i zamykać koda. Taką formę najczęściej mają tańce i utwory należące do liryki instrumentalnej.W rozbudowanych formach budowa okresowa niejednokrotnie ulega spotęgowaniu i prowadzi do powstania struktur okresowych wyższego rzędu. Chcąc lepiej zobrazować to zjawisko ujmiemy je schematycznie.Nowo powstały okres „B” stanowi następnik, a pierwszy — „A” — spełnia rolę poprzednika. Tak utworzony następnik wyższego rzędu charakteryzuje się kontrastem względem poprzednika (niekoniecznie melodycznym, lecz np. harmonicznym, fakturalnym, dynamicznym) i zwykle wzmaga napięcie wyrazowe w utworze. Skutkiem takiego formowania dzieła jest często powrót do pierwszego okresu przynoszącego spadek owego napięcia .
KSZTAŁTOWANIE MATERIAŁU DŹWIĘKOWEGO
W XX w. zasady kształtowania materiału dźwiękowego często pokrywają się z różnymi technikami. Pod pojęciem techniki kompozytorskiej rozumiemy zespół środków i czynności potrzebnych przy konstruowaniu dzieł. Jeżeli technika ma znaczenie formotwórcze, wówczas pokrywa się z formą, np. technika kanoniczna w kanonie, technika wariacyjna w wariacjach itp. Określona technika może być również stosowana lokalnie na gruncie jakiegoś utworu, o którego powstaniu decyduje inna zasada formowania. Na przykład istotą ronda jest powtarzanie refrenu i przeplatanie go kupletami, ale jego kolejne powtórzenia nieraz ulegają wariacyjnemu opracowaniu (figurowanie lub ornamentowanie linii melodycznej, zmiana akompaniamentu). Techniki wariacyjna, fugowana, koncertująca niekiedy kształtują niektóre części kantat, oratoriów, symfonii itp.